«ОМИКРОН» ШТАМЫ туралы не білеміз?

2021 жылғы қараша айының  үшінші онкүндігінде Оңтүстік Африкада коронавирустың жаңа штамы «омикрон» анықталды.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы B.1.1.529-ды «алаңдаушылық тудыратын» деп анықтады және оған грек алфавитінің 15-ші әрпімен «Omicron» атауын берді. Сарапшылар қазірдің өзінде ауырған, вакцинацияланған адамдар да жұқтыруы мүмкін деп санайды. Белгілері – шаршау, бас ауруы мен дененің ауырсынуы.

Вирустың жаңа штамының S-ақуызында ондаған мутация бар, бұл патогенді жасушаларға жұқтыру үшін қажет. Коронавирустың бұл нұсқасында көптеген мутациялар бар, олардың кейбіреулері алаңдаушылық тудырады, деп атап өтті ұйым.

Сарапшылардың пікірі

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының сарапшылары «омикрон» коронавирусының жаңа штамы вакциналардың тиімділігін төмендетуі мүмкін, бірақ бұл «дельта» штамына қарағанда қауіптілігі төмен деген қорытындыға келді. Олардың айтуынша, «омикрон» штамы ақуызының антигендік профилі вакцинаның инфекцияға қарсы тиімділігінің төмендеуін болжайды.

Аталмыш ұйымның мәліметтеріне сүйенсек, жаңа нұсқа «дельтаға» қарағанда қаупі аз болуы мүмкін, өйткені анықталған жағдайлардың көпшілігінде асимптоматикалық немесе төмен және орташа белгілері бар. Бірақ нақты қорытынды жасауға әлі ерте, деп атап өтті ұйым.

Эпидемиологтар мен иммунологтардың пікірінше, ревакцинация 5-6 айдан кейін «омикрон» коронавирусының жаңа штамынан қорғауға көмектеседі. Вакцинация науқанымен қатар ревакцинацияны да белсенді жүргізу қажет.

Созылмалы аурулары бар адамдарға 6 айдан кейін қайта егу керек, деп қосты эпидемиологтар. Мамандардың айтуынша, ерте ревакцинация бейтараптандыратын антиденелерді жақсы титрлеуге мүмкіндік береді.

Егер адамға вакцинацияның екі компоненті және күшейткіш үшінші доза берілсе немесе ол ауырып вакцинацияланса, немесе вакцина алғаннан кейін ауырса, онда ол «гибридті иммунитетті» алады, яғни антиденелер көп және жеткілікті мөлшерде бейтараптандырады.

Бұған дейін Израильдегі ең ірі Хаим Шиба медициналық орталығының мамандары бес-алты ай бұрын Pfizer-дің екінші дозасын алған адамдар «омикрон» штамына қарсы қорғанысқа ие емес, бірақ «дельтадан» қорғайтынын анықтады. Зерттеуге Израиль орталығының вакцинацияланған қызметкерлері қатысты. Олар екі топқа бөлінді. Біріншісіне шамамен алты ай бұрын екінші компонентті алғандар, екіншісінде – үшінші вакцинация алғандар кірді.

Ғылыми жұмыс жетекшілерінің бірі профессор Гили Регев Йохайдың айтуынша, бұл жағдай алаңдатады. Дегенмен, жақсы жаңалықтың да бар екенін айтты, үшінші дозадан кейін «омикроннан» қорғаныс жүздеген есе артады екен.

Карантиндік шаралар күшейтілді

Жарты әлем бірқатар Африка елдерінің азаматтарына шекараны жауып тастады.

«Омикрон» штамының ел аумағына әкелінуіне жол бермеу мақсатында Қазақстан аумағында КВИ пайда болуы мен таралуына жол бермеу жөніндегі ведомствоаралық комиссия ағымдағы жылдың 3 желтоқсанынан бастап Ботсвана, ОАР, Лесото, Намибия, Зимбабве, Мозамбик, Малави, Мадагаскар, Эсватини, Танзания және Гонконгтан шетел азаматтарының Қазақстанға кіруін шектеу туралы шешім қабылдады.

«Омикрон» нұсқасынан туындаған КВИ жағдайлары анықталған елдерден келетін адамдар үшін вакцинацияның болуына қарамастан міндетті ПТР тестінің болуын енгізу, бүгінде бұл – Израиль, Чехия, Нидерланды, Бельгия, Ұлыбритания, Италия, Германия, Австралия, Канада елдері.

«Омикрон» тудырған КВИ жағдайлары анықталған елдерден келген адамдар ПТР тестінің нәтижесіне қарамастан жеті күнге оқшаулануы тиіс (үй карантині).

Мысырмен жолаушылар ағынын ескере отырып (қарашада 13 мыңнан астам адам) және Бельгияда Мысырдан келген адамнан «омикрон» штамындағы КВИ оқиғасының анықталуына байланысты Мысырмен әуе қатынасын тоқтата тұру.

ДДҰ зерттеулері көрсеткендей, жаңа «омикрон» штамы «дельта» штамынан да тез таралады, сондықтан коронавирустың жаңа штамы көптеген елдерде алаңдаушылық тудыруда.

Мысалы, Израиль әуе қатынасын шектеді, ал Еуропа елдері «омикрон» анықталған жерлерден келгендерге 14 күндік карантин енгізді.

Шығыс Қазақстан облысының санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті қауіпті індеттен қорғану үшін вакцина алуға шақырады. Вакцинация тегін жүргізіледі.

Облыстық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті