Қазақстанда Genexpert автоматты ПТР анализаторы сияқты жабдықтары бар екі зертхана болса, олардың бірі еліміздің шығысында. Бұл зертхана Шығыс Қазақстан облыстық Жұқтырылған иммунитет тапшылығы синдромының (ЖИТС) алдын алу және күрес жөніндегі орталығында орналасқан.
Онда төрт дәрігер мен сегіз зертханашы жұмыс істейді. Зертхананың негізгі міндеті – халықты АИТВ инфекциясына скринингтік тексеру. Яғни, мұнда бастапқы нәтижесі оң шыққан науқастар анықталады. Содан кейін нәтижелер республикалық зертханада расталады.
Облыстық ЖИТС орталығының диагностикалық зертханасының меңгерушісі Ольга Корякина қызметкерлердің алдында тұрған басты міндет – халықты АИТВ-инфекциясына скринингтік тексеру және АРТ мониторингі екенін атап өтті.
- АИТВ-инфекциясының қоздырғышына және вирустық антиденелерді анықтауға арналған скрининг екі әдіс арқылы жүзеге асырылады: ИФТ және ИХЛА (химилюминесцентті иммундық алдау), – деп түсіндіреді Ольга Викторовна. – Бізде заманауи қондырғылар бар. Біз Alinity автоматты иммунохимилюминесцентті анализаторында жұмыс істейміз. Сонымен қатар пациенттеріміз алатын антиретровирустық терапияны бақылаймыз, оның ішінде иммундық статус пен вирустық жүктемені анықтау.
Вирустық жүктемені заманауи Genexpert автоматты ПТР анализаторы арқылы анықтайды. Бүкіл республика бойынша мұндай анализатор екі зертханада ғана бар. Бірі Шығыс Қазақстанда болса, екіншісі Шымкент қаласында екен.
– Бұл өте ыңғайлы. Өйткені процеске адам араласпайды, – дейді Ольга Корякина. – Құрылғыға плазманы енгізу ғана керек. Бір жарым сағаттан кейін құрылғы нәтиже береді. Бұл құрылғыда олар дәлірек көрсетіледі. Біздің хаттамаларымызға сәйкес, сызықтық диапазон 50-ден, мұнда – 40-қа дейін болуы керек. Яғни, бұл – өте қажетті жабдық.
Айтпақшы, 2023 жылдың соңында Шығыс Қазақстан облыстық ЖИТС орталығының зертханасына иммундық статусты анықтайтын жаңа құрал-жабдықтар алынды. Ол орталықтың емдеу бөліміне қажетті барлық маркерлерді анықтайды және лейкоциттердің жалпы санын, көмекшілер мен супрессорлардың пайыздық және абсолютті қатынасын анықтауға мүмкіндік береді.
Сондай-ақ зертханада науқастар В, С гепатитінің маркерлеріне және инфекцияның берілу жолдарын анықтау үшін мерездің қоздырғышына жалпы антиденелерді анықтауға тексеріледі. Олар жалпы қан және биохимиялық қан талдауын да жүргізеді.
