ТОП

Бұқтырмада бекіре тұқымдастарды көбейтуге қадам жасалуда

Дәурен Аллабергенұлы

2021-2030 жылдарға арналған балық шаруашылығын дамыту бағдарламасының қолдауымен Бұқтырма су қоймасында бекіре тұқымдас балық түрлерін қалпына келтіру бойынша алғашқы қадамдар жасалуда.

«Көкпекті Аквамәдениеті» ауылшаруашылығы өндірістік кооперативі Көкпекті ауданының Самар ауылында балық аулау кәсіпшілігін дамыту және балық ресурстарын молайту, оның ішінде бағалы және жойылып бара жатқан балық түрлерін көбейту үшін ұйымдастырылды. Облыстың балық қорын сақтауға және қалпына келтіруге бей-жай қарамайтын адамдар кооперативке кіре алады.
Қазіргі уақытта “Көкпекті аквамәдениеті” АӨК бекіре, стерлет және нелма секілді балық түрлерін өсіру бойынша жұмыс жүргізуде және осы балық түрлерімен облыстың табиғи су қоймаларын балықтандыру бойынша технологияны пысықтауда. 2018 жылдың ақпан айында “Көкпекті аквамәдениеті” АӨК үшін өткен конкурста балық кәсіпшілігі учаскесі бекітіліп, Бұқтырма су қоймасының таулы-алқаптық бөлігінде (Бұқтырма су қоймасы) жоғарыда көрсетілген технологияларды пысықтай отырып, балықтардың бағалы түрлерін өсіру шаруашылығымен айналысуға мүмкіндік берілді.
Жоғарғы Ертіс бассейнінде ірі су айдындары – Зайсан көлі және Бұқтырма су қоймасы (Бұқтырма су қоймасы) орналасқан
Қазіргі уақытта Ертіс өзенінде Бұқтырма, Өскемен және Шүлбі үш су қоймасының болуына байланысты бассейннің ихтиофаунасында елеулі өзгерістер болды.
Ертіс ағыны Бұқтырма ГЭС бөгетімен реттелгеннен кейін, ондағы гидрологиялық режим нашарлады. Судың температурасы төмендеді, бұл әсіресе ихтиофаунаға теріс әсер етті. Әлемдік түрлерді айтпағанда, тіпті, жергілікті балық үйірлері саны да күрт төмендеді. Судың төмен температурасы Бұқтырма су қоймасының таулы және таулы алқаптарындағы уылдырық шашатын жерлерде термофильді балықтардың көбеюін шектеп қана қоймай, жыныстық жетілу мерзіміне, әсіресе, балықтардың уылдырық шашу уақытына кері әсер етті.
Бөгеттердің құрылысы, әсіресе сібір бекіресі, стерлет және нельма сияқты өтпелі балық түрлерінің популяциясына қатты зардабын тигізді.
Қазіргі уақытта балықтың бұл түрлері Бұқтырма су қоймасының бөгетінен жоғары жақта кездеспейді.
Сонымен қатар, ихтиология ғылымының зерттеуі бойынша Зайсан көлі мен Бұқтырма су қоймасының қазіргі жағдайы оларды өсіруге аса қолайлы.
Қазіргі уақытта өкінішке орай Шығыс Қазақстанның екінші балық өсіру аймағында бекіре, стерлет, пелядь, сондай-ақ, Қызыл кітапқа енгізілген нельма тұқымдас балықтардың бағалы түрлерін өсірудің әдістемелері мен технологиялары жеткіліксіз.
Балықтың осы түрлерін өсіру – сыртқы және ішкі нарықтарда үлкен сұранысқа ие бағалы балықты тауарлық өсірудің прогрессивті нысандарын дамыту туралы мемлекеттік саясатқа сәйкес өзекті және басымдылыққа ие.
Идеяны іске асыру бекіре, стерлет, пеляди және нельманың балық өсіру материалын өсіру технологиясын алуға, аталған балық түрлерімен табиғи су қоймаларын балықтандыру технологиясын пысықтауға мүмкіндік береді.
Технологияның тікелей пайдаланушылары облыстың кем дегенде 100 көлдері мен тоғандары, сондай-ақ жабық сумен жабдықтау жүйелерін пайдаланатын кез-келген шаруашылық нысандары.
Нәтижесінде, бірінші кезеңде бұл – тәжірибеде сыналған өсіру технологияларын жетілдіру және облыстың балық өсірушілері үшін әдістемелік құрал болмақ.

Осы айдарда

Back to top button